Aţe Sultan^©

1871-1968. Ardanuç’un Ķarsniya (şimdiki adı Kapıköy) köyünde doğdu. Asıl adı Sultan’dır. Soyadı yasasından sonra Doğan soyadını aldı. Okuma yazma öğrenme olanağı bulamadı.

Aşıklık geleneğini ve şiiri küçük yaşlarda öğrenmeye başladı. Köylerine gelip giden aşıkların anlattığı hikayeleri, söyledikleri türküleri ezberleyerek kendini geliştirdi.

Doğu Anadolu'nun yetiştirdiği en önemli kadın aşıklardan biri sayılan Aţe Sultan, tüm şiirlerin doğaçlama söyledi. Akılda kalan ve bir biçimde başkaları tarafından yazıya geçirilenlerinin dışındaki tüm şiirleri zamanla unutulup gitti.

Aţe Sultan, döneminde yaşamış hemen her ünlü aşıkla karşılaştı. Bunlardan en bileneni ise 1947 yılında Ardanuçlu Efkari (1900-1980) ile yaptığı karşılaşmadır.

Aţe Sultan köyünde öldü ve orada toprağa verildi.

Gider

Bir acayip kale gördüm
Kimler girer çıkar gider
Gülden aziz lale gördüm
Bilmem kime kokar gider

Senin sözlerin aladır
İnsanda nesil laledir
Kırılan hangi kaledir
Kimler bunu yıkar gider

Aţe Sultan sözüm hastır
Çektiğim gam ile yastır
Giyilir çıkmaz libastır
Kim kolunu takar gider

* * *

Haram Oldu

Haram oldu dağlar bana
Sorma bana nereliyim
Kara oldu ağlar bana
Ben yürekten yaralıyım

Oğul sorma bana n’oldu
Yavrumun gül benzi soldu
Evli barklı oğlum öldü
O sebepten karalıyım

Ak göllerin sunasıyım
Ak ellerin kınasıyım
Ben Hamit’in anasıyım
Tanıdın mı oralıyım

Trabizon tütünüyüm
Kapıköy’ün bütünüyüm
Ben Yusuf’un hatunuyum
Bilir isen buralıyım

Yiğit olan biner ata
Kamçısını ata ata
Benim adım Sultan Aţe
Tanıdın mı nereliyim